به گزارش رویداد فرهنگی، فرید مرادی، مدیر کتابفروشی و انتشارات نگاه در برنامه «سفر به سرزمین واژه‌ها» از رادیو فرهنگ چهارشنبه 19 مهرماه نمایشگاه کتاب ابوظبی در امارات متحده عربی را بررسی کرد.

امارات متحده عربی با وسعت 883 هزارو 600 کیلومتر مربع از تعداد زیادی جزیره و جزیرک تشکیل شده است، امارات متحده عربی هفت امیرنشین شناخته شده دارد و بزرگترین آنها که وسعت عمده کشور را تشکیل می‌دهد ابوظبی است. شهر ابوظبی در 1961 ساخته شده و بعد از کشف ذخایر نفت و گاز این کشور در ردیف ثروتمندترین کشورهای دنیا قرار گرفته است.

ابوظبی حدود پنج میلیون نفر جمعیت دارد که تعداد زیادی از آنها مهاجرانی هستند که از کشورهای مختلف برای فعالیت‌های تجاری وارد این کشور شده‌اند.

کشورهای عربی به دو بخش قابل تقسیم اند کشورهایی مثل مصر، لبنان، عراق و سوریه که صاحب قدمتی طولانی در چاپ و نشر کتاب و بزرگترین میدان‌های فعالیت نشر کتاب عربی هستند و  کشورهایی مثل عربستان، کویت، عمان، قطر، عمارت و بحرین چندان فعالیت‌های چاپ و نشر صورت نمی‌گیرد. درسال‌های اخیر امارات متحده عربی کوشیده با برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتابِ خود ،زمینه فرهنگی مناسبی را برای خود و کشورهای عربی فراهم کند.

عرضه 500 هزار عنوان کتاب به 33 زبان دنیا در نمایشگاه کتاب ابوظبی

تاریخ برگزاری نمایشگاه کتاب ابوظبی 30 آوریل تا 5 مه (بین دهم تا پانزدهم اردیبهشت‌ماه) یعنی قبل از برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران است و در سالن‌هایی با تهویه مطبوع عالی و صدها کتابفروش و هزاران ناشر حضور دارند بنابراین به یکی از بزرگترین میدان‌های ارائه کتاب در منطقه تبدیل شده است.

این نمایشگاه زیرنظر فرهنگ و گردشگری ابوظبی برگزار می‌شود و امکان انعقاد قرارداد کپی رایت را برای ناشران شرکت‌کننده فراهم می‌سازد. به طور متوسط 57 کشور در این نمیشاگاه شرکت می‌کنند و حدود 500 هزار عنوان کتاب به 33 زبان دنیا عرضه می‌شود و مسئولان نمایشگاه اعلام کردند که اجازه حضور به 98 درصد متقاضیان خواهان شرکت در این نمایشگاه به علت محدودیت و نداشتن فضای کافی نمی‌دهیم.

حرکت در مسیر توسعه طولانی تجارت جهانی کتاب

مدیر نمایشگاه اعلام کرده که هرسال در تلاش است تا وسعت نمایشگاه را تاحدودی اضافه کند، از همین رو نمایشگاه ابوظبی به طور متوسط هرسال حدود 10 درصد رشد داشته است. برگزارکنندگان نمایشگاه ابوظبی ادعا دارند که این نمایشگاه حرفه‌ای‌ترین، بلندپروازترین و روبه‌رشدترین نمایشگاه خاورمیانه و آفریقای شمالی است. ابوظبی در حال تلاش است تا خود را به موتور توسعه حرفه‌‎های تجاری و صنعتی نشر در منطقه تبدیل کند و در مسیر توسعه طولانی تجارت جهانی کتاب حرکت می‌کند.

نشر الکترونیک بخش دیگری از کار در نمایشگاه بین‌المللی کتاب ابوظبی است که این نشر در سال‌های اخیر در همه نمایشگاه‌های بین‌المللی حضور و رشد پویایی داشته و کتاب‌های دیجیتالی به خصوص در این کشور مورد استقبال است. شرکت‌هایی از آمریکا، آلمان، یونان، اسپانیا و هند و غیره هم در بخش الکترونیک حضور پیدا می‌کنند.

خود آنها اعتقاد دارند که نمایشگاه کتاب ابوظبی ابتکار تجاری موسسه کتاب است که تلاش می‌کند این نمایشگاه را به نمایشگاه کتاب فرانکفورت ارتباط دهد و همچنین تلاش می‌کند توسعه کتاب و کتابخوانی را در ابوظبی و کشورهای عرب همسایه پیگیری کند و فرصت‌های ارتباطی بین‌المللی بین جامعه نشر عرب و جوامع بین‌المللی را فراهم سازد.

برپایی کنسرت و نمایشگاه آشپزی در کنار نمایشگاه کتاب برای جذب بازدیدکننده

هرساله نمایشگاه کتاب ابوظبی برنامه‌های جنبی متعددی مثل نشست و گفتگو و فعالیت‌های متنوع برای کودکان از جمله کتابخوانی را تدارک می‌بیند، این نمایشگاه تنها نمایشگاهی در دنیا است که در کنارش یک نمایشگاه فعالیت آشپزی بومی و آشپزی بین‌المللی هم برگزار می‌شود و طبخ غذاهای مختلف و نمایش آنها برای بازدیدکنندگان صورت می‌گیرد.

از برنامه‌های دیگری که نمایشگاه ابوظبی پی گرفته، همکاری بین‌المللی در عصر نشر دیجیتال است که برای آنها مسئله مهمی است و تلاش می‌کنند از تجارب فعالان نشر کشورهای مختلف بهره گیرند، طرحی را تحت عنوان کاروان کتاب در سال‌های اخیر راه‌اندازی کردند که تلاش می‌کند با آموزش فلسفه و آموزش فیلم‌های سینمایی و نشست‌های متعدد درباره نقش ادبیات در تاریخ، کتاب را بیشتر با جامعه کشور امارات نزدیک کند.

در نمایشگاه ابوظبی کارهای بسیاری برای جلب مخاطبان و بازدیدکنندگان صورت می‌گیرد که از جمله آنها می‌توان به روخوانی افسانه‌های اماراتی، برگزاری کنسرت، نشست‌های آشپزی و غیره اشاره کرد، درواقع آنها با این اقدامات قصد دارند برای حضور افراد مختلف در نمایشگاه و ترویج کتابخوانی جاذبه ایجاد کنند.

اعطای بوکر عربی به بهترین اثر ادبی

همه ساله در نمایشگاه کتاب ابوظبی یک جایزه ادبی اعطا می‌شود که به بوکر عربی معروف شده است، علاوه بر این نمایشگاه هرسال یک میهمان دارد که به طور ویژه از آن استقبال می‌شود همچنین برای جلب توجه بازدیدکنندگان نمایشگاهی از فیلم‌های ساخته شده در امارات به صورت رایگان برگزار می‌کنند.

کتابخانه ملی ابوظبی کتاب‌ها و محصولات فرهنگی را منتشر می‌کند که در این نمایشگاه با تخفیف بالا نزدیک به 50درصد عرضه می‌شود تا افراد را به خرید ترغیب کنند.

شاید جذاب‌ترین بخش نمایشگاه کتاب امارات غیر از موارد فوق‌الذکر، شوی آشپزی است که سرآشپزهای معروف دنیا در آنجا غذا و شیرینی‌های مختلف را عرضه می‌کنند. علیرغم تمام هزینه‌ها و تلاش‌هایی که در امارات برای رونق دادن فضای فرهنگی و بازار کتاب صورت گرفته است اما این اتفاق رخ نداده و زمینه‌های لازم، زیرساخت‌های ذهنی و پیشینه فرهنگی در این کشورها به گونه‌ای است که هرگز نمی‌توانند به پای ایران برسند.

«هزارویک شب» به نام ایران و به کام اعراب

توجه به کتاب و کتابخوانی در کشورهای عربی طی سال‌های اخیر روبه‌رشد بوده است و در کنار فعالیت‌های تجاری و اقتصادی فراوانی که در این کشور انجام می‌شود، فروشگاه‌های بزرگ کتاب در آن کشور دایر شده است و کتاب‌های روز دنیا را به تمام زبان‌ها عرضه می‌کنند، همین امر باعث شده که افراد ساکن در آن کشور از این کتاب‌ها استفاده کنند حتی بسیاری از ما ایرانیان می‌توانیم برای دسترسی به این نوع کتاب‌ها به آنها سفارش دهیم.

کتاب هزارویک شب که از آثار کهن ادبیات فارسی است و متاسفانه متن اصلی آن گم شده و این کتاب به کشورهای عربی رفته، یک لباس عربی به تن آن پوشانده‌اند و ادعا می‌کنند که برای آنها است. در سال‌های اخیر بسیار تلاش کردند با برنامه‌ها مختلف در اطراف هزارویک شب آن را به جامعه خود بیشتر بشناسانند. به طور کلی نمایشگاه کتاب ابوظبی از نمایشگاه‌های خوب و گنجانده شده در تقویم جهانی کتاب است و همه ساله برگزار می‌شود اما به علت تقارن و نزدیکی به نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران تعداد بازدیدکنندگان ایرانی مثل فعالان حوزه نشر آن زیاد چشم‌گیر نیست.