به گزارش رویداد فرهنگی، برنامه «سکوت کتاب» رادیو فرهنگ دوشنبه 12 آذرماه با حضور سید مهدی موسوی‌تبار، روزنامه‌نگار فرهنگی و مولف حوزه فرهنگ و ادبیات به بررسی معضلات حوزه نشر کتاب کشور پرداخت.

موسوی‌تبار در این برنامه درباره دست فروشان کتاب و اخلالی که در حوزه نشر کشور وارد می کنند، اظهار داشت: در این حوزه دو اتفاق رخ می‌دهد یک آنکه دستفروشان از عدم آگاهی برخی مخاطبانشان سوءاستفاده می‌کنند و دوم، عدم اطلاع‌رسانی در سطح گسترده‌تر است مثلا رسانه‌های شنیداری و گفتاری.

وی ادامه داد: وقتی از پیاده‌روهای خیابان انقلاب عبور می‌کنید می‌بینید که مراجعه‌کنندگان تقاضای کتابی را از دستفروشان دارند که دقیقا مشابه همان کتاب در کتابفروشی‌ها وجود دارد، لذا این امر نشان از عدم آگاهی فرد مراجعه کننده است و باید به آن فرد اطلاع داده شود که این کتابی که از دستفروش تهیه می‌کند، مزیتی نسبت به کتاب مجوزدار پشت ویترین ندارد.

پدیده حاضری‌خوری روبه افزایش است

این روزنامه‌نگار فرهنگی با اشاره به منفعت طلبی و سودجویی در زمان کم بیان کرد: اینکه فرد تلاش نکند و از تلاش و دسترنج یک نویسنده، مترجم و ناشر دیگر بدون پرداخت هزینه‌های استاندارد استفاده کند، پدیده حاضری‌خوری است.

وی درباره فاجعه‌ای که در حال رخدادن است گفت: کتاب‌هایی که از ناشر دیگر کتابسازی می‌شود در نمایشگاه‌ها و قفسه‌های کتابفروشی‌های ما هم دیده می‌شود و این فاجعه است.

موسوی‌تبار درباره فروش کتاب‌های کتابسازی شده در نمایشگاه کتاب تهران و نمایشگاه‌های استانی ادامه داد: در دوره‌های گذشته برایم عجیب بود که چگونه یک کتاب توسط چند غرفه به فروش می‌رود. امسال در نشست خبری قبل از نمایشگاه عنوان شد که قطعا هیچ کتابی به جز غرفه ناشر اصلی در غرفه‌های دیگر عرضه نمی شود اما در روزهای برگزاری نمایشگاه کتاب دیدم که متاسفانه این اتفاق رخ نداد و یک کتاب را با یک اسم نویسنده و ناشر در هفت یا هشت غرفه فروش می‌رفت.

به گفته وی، ناشران از فروش کتاب‌هایشان در غرفه های دیگر ناراضی و از این حیث بسیار صدمه دیده بودند.

مولف حوزه فرهنگ و ادبیات با اشاره به فعالیت برخی ناشران که کتاب‌های ترجمه‌ای پرفروش را با کمی تغییر در ترجمه به نام مترجمی که وجود خارجی ندارد یا فرد صاحب امتیاز نشر مجوز گرفته و منتشر می‌کنند، عنوان کرد: اخیرا خبری بود که فردی 15 ساله حدود 25 کتاب را در 6ماه (از بهمن 95 تا تیر یا مرداد 96) ترجمه کرده است به همین دلیل برای دیدن این استعداد از طریق ناشر پیگر شدم.

وی ادامه داد: وقتی با ناشر درباره این فرد صحبت کردم با جمله تلخی مواجه شدم که ناشر گفت «چرا به سراغ من آمدی، تعداد زیادی این کار را انجام می‌دهند».

مترجمانی که وجود خارجی ندارند

موسوی‌تبار درباره اشباحی که کتاب ترجمه می‌کنند یعنی کسانی که وجود خارجی ندارند اما کتاب‌های متعددی از آنها منتشر می‌شود، گفت: وقتی از ناشر نشان مترجم 15 ساله را جویا شدم عنوان کرد که چنین فردی وجود خارجی ندارد و این جنجال رسانه‌ها است که سوءتفاهم شده است.

وی افزود: در آن زمان چون گزارش خود را در این باره به چاپ رسانده بودم به ناشر گفتم که جواب دادن درباره این موضوع حق طبیعی اوست اما بعد از گذشت حدود دوماه هنوز منتظر ناشر هستم که به این گزارش پاسخ دهد.

این روزنامه نگار درباره پیگیری نکردن این موضوع از سوی ناشران اصلی آثار بیان کرد: یک دلیل تلخ این موضوع آن است که ناشرانی که از آنها سرقت شده، خود نیز چنین کاری را انجام داده‌اند و اگر قرار به پیگیری باشد ناشر متخلف ادعا می‌کند که  ناشر اصلی هم کتاب را به روش قانونی و با مجوز ترجمه نکرده و بهتر است که ناشران سکوت کنند.

به گفته وی، نامه امضا شده از چند ناشر مهم را دیده است که آنها قرار گذاشتند از ناشر متخلف شکایت کنند اما زمان گذشته و تاکنون هیچکدام اقدامی نکرده‌اند.