به گزارش خبرنگار رویداد فرهنگی، گروه بررسی مرجع شورای کتاب کودک نتایج بررسی آثار منتشر شده در حوزه کودکان و نوجوانان را چهارشنبه 15 شهریورماه در کتابخانه تحقیقاتی این شورا ارائه کرد.

در ابتدای این برنامه میترا جهرمی هماهنگ کننده گروه مرجع شورای کتاب کودک بیان کرد: من به همراه شبنم اسماعیل‌زاده، رقیه جباری نیک، عاطفه حسنی، مرتضایی‌فر، شادی مشتاق، ملکوتی و میناچی؛ هشت نفر گروه مرجع را تشکیل می‌دهیم.

وی با بیان اینکه امسال 21 عنوان کتاب در گروه مرجع مورد بررسی قرار گرفت، با اشاره به روند بررسی ادامه داد:  کتاب‌های مرجع مختلفی وارد گروه می‌شوند و بعد بررسی هرکدام از آنها توسط 3 نفر از اعضای گروه و ارائه دلایل برای امتیازدهی، برگه نهایی کتاب صادر می‌شود.

گروه سنی «ج» و «د» با بیشترین تعداد کتاب منتشر شده

جهرمی گفت: تعداد دائره‌المعارف‌های موضوعی و عمومی بیشترین حجم کتاب‌های این دو سال را داشتند، تعداد کتاب‌های اطلاعات عمومی امسال کمتر از سال پیش و فقط یک مورد بود. در سال جاری تعداد واژه‌نامه‌ها کمتر ولی زندگینامه‌ها صرف نظر از جایگاه آنها افزایش پیدا کرده است.

وی درباره تفاوت جایگاه آثار امسال نسبت به سال گذشته گفت: سال جاری خوشبختانه درمیان آثار یک کتاب تالیفی پیشنهاد اثر برگزیده ما بود درحالیکه سال گذشته دو کتاب شایان تقدیر داشتیم. به دلیل فقدان رعایت یکسری شاخص‌های کتاب مرجع، کتاب چهارستاره نداشتیم به همین علت بیش از نیمی از کتاب‌های امسال مانند سال‌های گذشته به کتاب‌های سه ستاره تعلق گرفت. کتاب‌های دوستاره نسبت به سال پیش بسیارکمتر اما کتاب‌های یک ستاره افزایش پیدا کرده بودند و فقط یک کتاب  به عنوان آشنایی با جغرافیا و فرهنگ استان‌های ایران به دلیل عدم تطابق با ویژگی‌های کتاب مرجع در جایگاه بی‌ستاره قرار گرفت.

وی با بیان اینکه سال جاری در گروه سنی «ج» و «د» بیشترین تعداد کتاب منتشر شده است، عنوان کرد: مطابق مطالعات در سال جاری گروه سنی «ج» و «د» بیشترین سهم را در آثار مورد بررسی گروه مرجع داشته است که یک مورد برگزیده و چهار عنوان در جایگاه سه ستاره قرار گرفتند، پس از آن در گروه سنی «ب و ج» بیشترین تعداد کتاب داشتیم که سه عنوان آن سه ستاره بودند و جای تاسف است که تنها کتاب کتاب گروه سنی «الف» و«ب» در جایگاه ضعیف یک ستاره قرار گرفت.

ضرورت پرداختن به موضوعات کامپیوتر و ربات‌ها در کتاب‌های مرجع

جهرمی اظهار داشت: در میان 21 اثر 9 عنوان تالیف و 12 اثر ترجمه و تنها کتاب برگزیده از میان کتاب‌های تالیفی بود، باقی کتاب‌ها از کیفیت پایینی برخوردار بودند و در جایگاه یک ستاره قرار گرفتند. از بین 12 کتاب ترجمه هشت اثر در جایگاه سه ستاره قرار گرفت درحالیکه اگر ناشر اقدام به حذف نمایه پایین کتاب نمی‌کرد این کتاب‌ها شانس چهار ستاره را پیدا می‌کردند و سه اثر دوستاره و یک اثر هم تک ستاره شد.

وی با اشاره به موضوعات کتاب‌های مرجع عنوان کرد: فوتبال، ماشین، ورزش، فیلم و سینما از موضوعات مورد علاقه و جذاب در بین کودکان و نوجوانان برای آثار این دوره بودند یک اثر هم با موضوع انقلاب اسلامی داشتیم که به دلیل نگاه جانبدارانه و بدون رعایت ویژگی‌های مرجع در جایگاه یک ستاره قرار گرفت.

وی ادامه داد: کامپیوتر و ربات‌ها، بهدشات و سلامت، بدن انسان و محیط زیست ازجمله موضوعات مورد نیاز کودکان و نوجوان هستند که کمتر به آنها پرداخته شده است.

علاقه به چاپ لوگوی مرجع بیشتر از رعایت ضروری‌ترین نکات در تدوین کتاب‌ها

جهرمی بیان کرد: به دلیل هزینه سنگین کتاب‌های مرجع تنوع ناشران در این نوع از کتاب‌ها خیلی کم است، درواقع به دلیل محدود بودن مخاطبان کمتر ناشری حاضر به فعالیت در این بخش می‌شود. انتشارات سایا، محراب قلم و سپس قدیانی بیشترین تعداد کتاب‌های مجع را در سال جاری به خود اختصاص دادند و ناشرانی مثل طلایی و پیام آزادی حضور فعالی نداشتند.

وی پرکارترین ناشر را محراب قلم اعلام کرد و گفت: این انتشارات معمولا پیرامون موضوعات مختلفی به نشر کتاب می‌پردازد اما به چاپ لوگوی مرجع در کتاب‌هایش بیشتر علاقه دارد و معمولا برخی از ضروری‌ترین نکات را در تدوین کتاب‌های مرجع رعایت نمی‌کند و حتی گاهی کتابسازی می‌کند.

جهرمی بیان کرد: هماهنگ کننده گروه مرجع شورای کتاب کودک ادامه داد: نشر سایا ناشری به نسبت جدید و فعال دیگری است که با پنج اثر مانند محراب قلم پرکارترین ناشر در گروه مرجع بوده و کتاب‌های بسیار با کیفیت در زمینه موضوعی مختلف منتشر کرده است اما وقتی به اصل کتاب‌ها مراجعه کردیم دیدیم که کتاب‌های اصلی آنها ترجمه شده هستند لذا همه آنها در جایگاه سه ستاره قرار گرفتند.

تمام ویژگی‌های یک کتاب مرجع در یک کتاب

اسماعیل‌زاده در ادامه درباره دلایل انتخاب کتاب «صدفرمانروا و سردار ایران» اثر حسن سالاری به عنوان پیشنهاد برگزیده تصریح کرد: کیفیت محتوا، کیفیت ساخت و پرداخت، کیفیت زبان و بیان، کیفیت تصویرها و کیفیت ارائه 5 معیار بررسی اولیه بودند که در کیفیت محتوا جزئیات و ویژگی‌های مختلفی را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

به گفته وی، این کتاب جامعیت کاملی داشت یعنی ویژگی‌هایی که یک کتاب مرجع به طور کلی و کامل را باید داشته باشد را شامل می‌شود مثل فهرست مندرجات، پیش‌گفتار، واژه‌نامه، کتابنامه و نمایه (مهمترین جزو یک کتاب مرجع است).